“De mensen raken op. Creativiteit en verleiden zijn sleutelwoorden bij het werven van personeel” kopt het Dagblad van het Noorden zaterdag 2 juli 2022 in het economie katern naar aanleiding van een interview met Edwin Klomp over #hetnieuwewerven, de uitdagingen op de arbeidsmarkt en hetgeen werknemers ècht trekt.
“We zien het al sinds het begin van deze eeuw aankomen en deden niets”
Dat er geen arbeidskrachten meer zijn, verrast Klomp niet. En naar zijn mening zou het niemand mogen verrassen. ,,We zien het al sinds het begin van deze eeuw aankomen. De babyboomers stroomden uit, een hele generatie koos voor een theoretische opleiding en vakmanschap verloor aan populariteit. En wat deden we? Nagenoeg niets’’. In de internetbubbel rond de eeuwwisseling was er al iets van krapte merkbaar, maar dat waren specifieke beroepsgroepen. Vooral IT’ers waren gewild. Het gebeurde dat een IT’er die ergens een arbeidscontract tekende direct door kon naar de garage om daar op kosten van de nieuwe baas een auto uit te zoeken.
“We sloten onze ogen, alsof het niet bestond”
In de jaren erna ontstond steeds breder het idee dat er algehele krapte op de arbeidsmarkt zou ontstaan, zegt Klomp. ,,Er is toen al gezegd ‘we moeten iets doen, er vallen straks gaten, laten we mensen gaan opleiden’. Maar dat gebeurde maar mondjesmaat. Reden? We hebben onze ogen gesloten, alsof het niet bestond en de kredietcrisis die rond 2008 losbrak hielp niet. ,,Toen was er even geen pijn meer op de arbeidsmarkt en de critici leken gelijk te krijgen.’’ Maar het effect werd uitgesteld en dat komt nu als een vlijmscherpe boemerang terug. Nadat de economie opleefde rond 2014 deed het probleem zich steeds sterker voelen. In 2019 waren in veel sectoren al te weinig mensen, bijvoorbeeld in de techniek en zorg. ,,Nu na de pandemie is de economie helemaal opgeveerd. En het gaat nu dus alsnog hartstikke scheef. Daar is geen hogere wiskunde voor nodig, dat hadden we al lang zien aankomen. En data liegt niet.’’
“Alle gekkigheid is al wel bedacht”
Het gaat zelfs zo scheef dat mensen lokken met een nieuwe auto amper nog soelaas biedt. ,,Alle gekkigheid is al wel bedacht’’, zegt Klomp. ‘Gekkigheid’ is voor Klomp een positief bedoelde waardering voor alles wat werkgevers de laatste jaren hebben gedaan om hun bedrijf of kantoor aantrekkelijk te maken voor werknemers. Kantoortuinen maakten plaats voor groene oases met schommels en zitkussens. Bij binnenkomst struikel je over het fruit en fitnessapparatuur. Het Groningse Voys introduceerde zelfs een werkomgeving zonder bazen om jongeren aan te spreken. Een pingpongtafel is op elk kantoor net zo standaard als een printer. ,,Maar het is ondertussen slechts de basis. Net zoals thuiswerken en een gezonde werk-privé balans. Als je het niet biedt, doe je niet meer mee”.
“Duurzaamheid is het toverwoord”
“De werkgever moet wat anders bieden naast een salaris. Mensen willen zich kunnen ontwikkelen en perspectief zien in hun loopbaan. Een vast contract is niet meer van belang, een goed doortimmerd loopbaanplan en ruimte voor persoonlijke ontwikkeling zijn dat wel. Mensen willen ervaring opdoen, constant leren en ‘gewoon’ leuke projecten draaien. En, heel belangrijk, de jongere werknemer van nu wil betekenisvol werk doen, werk moet sociaal-maatschappelijk bijdragen en relevant zijn. Op verjaardagen willen mensen niet meer vertellen dat ze in de tabak- of oliesector werken, duurzaamheid is het toverwoord.’’
“Eerst kennismaken, dan pas solliciteren”
Maar eerst moet je mensen binnen zien te halen. Klomp is al lang afgestapt van afwachten wie een brief stuurt en daar een selectie op loslaten. Je moet erop af, is zijn devies. ,,En je moet het laagdrempelig houden. Eerst kennismaken, dan pas solliciteren. ‘Het nieuwe werven’ noemen we dat bij ASBR. En wij richten ons al heel lang op data-analyes om de doelgroep goed in kaart te krijgen en op sociale media om mensen te benaderen. Enkel vacatures publiceren werkt al jaren niet meer’’.
“Steeds meer creativiteit in wervingsproces”
Een methode is bijvoorbeeld de open wervingsdag. Bij vele bedrijven in het Noorden en gevangenissen door heel Nederland bleek het een succesvol instrument. ,,Het is een soort persoonlijke missie geworden, die recht doet aan het serieus nemen van de sollicitant. Laat kandidaten eerst binnenkijken. Informeer ze en zet de deuren wagenwijd open. In het hele proces zet je dan ook nog vier stappen in een keer. Mensen die op zo’n dag afkomen, zijn namelijk gemotiveerd, ze zien het werk en leren collega’s kennen en ontdekken of de baan bij ze past. Dan heb je het als werkgever al gewonnen.’’ Het is een methode om mensen binnen te halen en je als werkgever op de kaart te zetten. In de toekomst is nog veel meer creativiteit nodig in het wervingsproces, denkt Klomp. ,,Kijk maar naar de demografie. We vergrijzen snel. De mensen raken op.’’